Było dużo o przyszłości
10 września 2020 r. w Sulisławiu zorganizowana została Konferencja Regionalna nt. Polityki Spójności 2021-2027 i Krajowego Planu Odbudowy, której gośćmi byli współpracujący z naszym regionem od wielu lat prof. dr hab. Jacek Szlachta ze Szkoły Głównej Handlowej, ekspert ds. polityki spójności oraz rozwoju regionalnego oraz dr Radomir Matczak, ekspert ds. rozwoju regionalnego.
Na początku spotkania
Marszałek Andrzej Buła wyraził nadzieję, że doskonała współpraca, jaka realizowana jest pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego naszego województwa, zaowocuje dalszymi sukcesami na poziomie subregionów, które w nowej perspektywie finansowej UE otrzymają również dodatkowe środki z Europejskiego Funduszu Społecznego. Podkreślił także dużą rolę projektów partnerskich w nowej perspektywie unijnej, wykraczających nawet poza subregiony, a także istotną rolę projektów własnych samorządu. Marszałek podziękował także wszystkim jednostkom i organizacjom, dzięki współpracy z którymi przez ostatnie kilka miesięcy udało się zapewnić bezpieczeństwo zdrowotne, społeczne, ekonomiczne i edukacyjne mieszkańców województwa.
O Funduszach UE dla Opolskiego
Karina Bedrunka, Dyrektor Departamentu Koordynacji Programów Operacyjnych, zapoznała uczestników spotkania z propozycją nowej nazwy dla naszego programu regionalnego, którą będzie prawdopodobne “Fundusze UE dla Opolskiego” – czyli wprost o funduszach kierowanych do naszego województwa. Opowiedziała także o trwających obecnie pracach nad opracowaniem Strategii Województwa Opolskiego 2030 i Strategii terytorialnych (dla 5 subregionów). Wyraziła także nadzieję, że efektem dzisiejszego spotkania będą dalsze prace w tym zakresie i wypracowanie propozycji kluczowych projektów partnerskich w poszczególnych subregionach. Wspomniała, również o inicjatywie REACT EU, czyli reagowania na kryzys związany z COVID i dalszych działaniach odbudowujących, w ramach której do obecnego programu regionalnego dołączone zostaną środki w formie nowej osi priorytetowej, których wykorzystanie przewidziane jest do końca 2023 roku. Dokładne kwoty w tym zakresie mamy poznać już w najbliższych miesiącach.
Przed nami nowe wyzwania
“Profesor Jacek Szlachta na samym początku zauważył, że wbrew wcześniejszym enuncjacjom prasowym środki na rzecz Polski w latach 2021-2027 są większe niż te, które mamy do dyspozycji w obecnym okresie. – Stało się tak m.in. przez to, że mamy globalną epidemię koronawirusa, mamy jej bardzo negatywne konsekwencje dla gospodarki. Konieczność odbudowy gospodarki spowodowała dość nietypowe zachowanie Komisji Europejskiej, która zdecydowała się na pożyczanie pieniędzy w imieniu państw członkowskich, inwestując te pieniądze w krajach unijnych– mówił profesor. – W tzw. umowie partnerstwa dla Polski jest trochę mniej niż obecnie – mniej więcej o około 20 procent – informował wskazując, że teraz wiele zależy od rządu i od tego, jak zostaną skonstruowane poszczególne koperty tej pomocy – czyli programy sektorowe i programy regionalne. Profesor wskazywał, że dobrą wiadomością dla nas jest to, że przewiduje się, jak do tej pory, 16 programów regionalnych i z prowadzonych rozmów wynika, że przeznaczy na te programy około 40 procent alokacji, czyli podobnie, jak obecnie. Szacując ostrożnie kwotę dla opolskiego, profesor mówił, że pracując nad regionalnym programem, wyliczył ją na około 760 milionów euro w cenach stałych, a po przeliczeniu z dwuprocentową inflacją w cenach bieżących około 860 milionów euro. – To cały czas są nasze szacunki – zastrzegał Jacek Szlachta.
– Ale to znacznie trudniejsze środki niże te dostępne aktualnie – zwracał uwagę profesor Szlachta. – Zakłada się wyższy, bo aż 30-procesntowy poziom współfinansowania projektów ze środków własnych (do tej pory to 15%) , zamiast reguły n+3 będzie obowiązywała reguła n+2, czyli konieczność zamknięcia finansowego programów do 2029 roku, są też modyfikowane kierunki wydatkowania pieniędzy unijnych – wymieniał profesor.
Profesor Szlachta podkreślał natomiast, że bardzo przydatne będą nasze regionalne umiejętności planowania w układzie subregionów, bo to oznacza wielu partnerów w regionie, potrafiących poruszać się w przestrzeni funduszy europejskich. – W regionie jest potencjał, który na pewno pomoże znaleźć się jak najlepiej w tych nowych wyzwaniach – stwierdził.
Wykorzystać kryzys, żeby przyspieszyć
O Krajowym Planie Odbudowy mówił dr Radomir Matczak. – Pierwszy raz na poziomie UE powiedziano, że koszty niewyciągnięcia wniosków z kryzysu związanego z pandemią mogą być większe niż koszty samego kryzysu. Stąd ten bardzo nietypowy instrument odbudowy – powiedział na początek. – Szacuje się, że w Polsce ten Krajowy Plan Odbudowy to będzie mniej więcej jedna trzecia wszystkich środków unijnych, które będą przeznaczone dla naszego kraju w najbliższych latach – mówił.
Zwracał natomiast uwagę na to, żeby traktować ten plan w sposób, który pozwoli krajowi przyspieszyć i wykorzystać kryzys, żeby pójść mocniej do przodu, zwłaszcza w dziedzinach, które teraz nie są naszą najmocniejsza stroną. – Stąd jest nacisk, żeby przed dyskusją o projektach, mówić najpierw o reformach. A z tym może być u nas problem, bo w liczbie reform jesteśmy dobrzy, gorzej z ich efektami – zauważał.
Przestrzegał, żeby nie traktować Planu jako „bankomatu” dla realizacji pomysłów z listy życzeń, by nie przekierowywać do Planu projektów, planowanych w Polityce Spójności i nie dawać na siłę przedsięwzięciom charakteru anty-kryzysowego. – Warto natomiast proponować rozwiązania systemowe, a na ich podstawie projekty rozwojowe, współpracować nad pomysłami rozwiązań na poziomie regionu i korporacji samorządowych i pamiętać o sektorze prywatnym i o komponencie „pożyczkowym – podkreślał. Mówiąc o opolskich propozycjach złożonych do Krajowego Planu Odbudowy ekspert zauważał, że jest duża szansa, że pewna część tych przedsięwzięć będzie realizowana, ale cały czas warto myśleć w kategoriach ich efektów i zmian systemu.”
źródło: Violetta Ruszczewska opolskie.pl
Zapis transmisji konferencji dostępny na Facebooku: https://www.facebook.com/opolskie/videos/1292771477732802/
Prezentacje przedstawiane podczas spotkania:
Fundusze UE dla Opolskiego i inne instrumenty wsparcia
Polityka spójności 2021-2027 –fundusze UE. Przygotowanie samorządów